Παιδί και ύπνος

Κάθε ζωντανός οργανισμός χρειάζεται ύπνο. Ο ύπνος είναι η βασική δραστηριότητα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της πρώιμης ανάπτυξης. Ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης ρυθμίζεται από το φως και το σκοτάδι και είναι ακανόνιστος κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής μας. Έως και τους έξι πρώτους μήνες ζωής τα βρέφη έχουν πλέον έναν κανονικό κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Το 40% περίπου της παιδικής μας ηλικίας το περνάμε κοιμισμένοι. Ο ύπνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τα παιδιά καθώς επηρεάζει άμεσα την ψυχική και σωματική τους ανάπτυξη.

Τα νεογνά (0-3 μηνών): κοιμούνται συνολικά 10 έως 18 ώρες την ημέρα σε ακανόνιστο πρόγραμμα με περιόδους μίας έως τρεις ώρες που είναι ξυπνητά.

Τα βρέφη (4-11 μηνών): κοιμούνται 9-12 ώρες περίπου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Επίσης, κοιμούνται ελαφρά για 30 λεπτά έως 2 ώρες, μία έως τέσσερις φορές την ημέρα.

Τα νήπια (1-2 ετών): χρειάζονται περίπου 11-14 ώρες ύπνου σε μια περίοδο 24 ωρών.

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-5 ετών): συνήθως κοιμούνται 11-13 ώρες κάθε βράδυ.

Τα παιδιά σχολικής ηλικίας (6-13 ετών): χρειάζονται 9-11 ώρες ύπνου και

Τα παιδιά εφηβικής ηλικίας (13-18 ετών) χρειάζονται 8-12 ώρες ύπνου. Και οι δύο αυτές ηλικιακές κατηγορίες παιδιών δαπανούν πολύ από το χρόνο τους στο σχολείο, στον αθλητισμό και σε άλλες εξωσχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες. Επιπλέον, ενδιαφέρονται περισσότερο για την τηλεόραση, τους υπολογιστές, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το διαδίκτυο γενικά, καθώς και για προϊόντα καφεΐνης. Όλα τα παραπάνω μπορεί να τα οδηγήσουν σε δυσκολία να κοιμηθούν, σε εφιάλτες και σε διαταραχές στον ύπνο τους.

Εάν ανατρέξουμε πίσω στην παιδική μας ηλικία, ίσως θυμηθούμε αρκετές στιγμές που νιώθαμε ενόχληση διότι δεν μπορούσαμε να κοιμηθούμε ή ξυπνούσαμε αρκετές φορές τη νύχτα ή διακοπτόταν ο ύπνος μας και δεν μπορούσαμε να ξανακοιμηθούμε. Πράγματι, τα προβλήματα ύπνου συναντώνται πολύ συχνά κατά την παιδική ηλικία. Μερικά παιδιά μπορεί να μην αισθάνονται κουρασμένα και δεν κοιμούνται, άλλα έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν χωρίς να υπάρχει κάποιος δίπλα τους κ.λ.π. Πολλά προβλήματα ύπνου συνδέονται με τις συνήθειες του ύπνου και τη συμπεριφορά του παιδιού κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα καλά νέα είναι ότι με λίγη επιμονή και σταθερή συμπεριφορά, μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά ώστε να έχουν πιο ξεκούραστες νύχτες.

Για τα νεογνά μπορούμε να παρατηρήσουμε το μοτίβο ύπνου του μωρού, να εντοπίσουμε τα σημάδια στη συμπεριφορά του όταν νυστάζει, να το βάζουμε στο κρεβάτι του όταν εμφανίζονται τα σημάδια αυτά, να ξαπλώσουμε πίσω από την πλάτη του απομακρύνοντας αντικείμενα και κουβέρτες από το πρόσωπο και το κεφάλι του, να ενθαρρύνουμε και να ενισχύσουμε τον νυχτερινό του ύπνο. Καθώς πλησιάζει το βράδυ, είναι προτιμότερο το περιβάλλον του να είναι πιο ήσυχο και χαλαρό με λιγότερη δραστηριότητα.

Για τα βρέφη, τα νήπια και τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας μπορούμε να δημιουργήσουμε και να εφαρμόσουμε σιγά-σιγά ένα σταθερό ημερήσιο πρόγραμμα ύπνου-ξυπνήματος, μια ευχάριστη ρουτίνα ύπνου, ένα χαλαρωτικό, ήσυχο και σκοτεινό φιλικό προς τον ύπνο περιβάλλον χωρίς τηλεόραση, να ενθαρρύνουμε το παιδί να κοιμηθεί χωρίς κανέναν άλλον δίπλα του, να ενθαρρύνουμε, για τα μικρότερα παιδιά, τη χρήση ενός «αντικειμένου ασφαλείας», όπως μια κουβέρτα ή ένα λούτρινο ζώο και να αποφύγουμε τη βρώση καφεΐνης.

Καλό, χαλαρωτικό και απολαυστικό ύπνο σε όλα τα παιδιά του κόσμου!!