Λίγος παραπάνω ύπνος το Σαββατοκύριακο – μπορεί να κρατήσει χαμηλά τη ζυγαριά;

Οι περισσότεροι από εμάς κοιμόμαστε λιγότερο από όσο χρειαζόμαστε μέσα στην εβδομάδα και προσπαθούμε να αναπληρώσουμε τον χαμένο ύπνο τα Σαββατοκύριακα. Αυτός ο «ύπνος αναπλήρωσης» φαίνεται μεν να βοηθάει βραχυπρόθεσμα, αλλά η σχέση του με τον έλεγχο του βάρους είναι πιο σύνθετη απ’ όσο νομίζουμε.

Η χρόνια έλλειψη ύπνου έχει αποδεδειγμένα σημαντικές επιπτώσεις στον μεταβολισμό. Όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, αυξάνεται η παραγωγή γκρελίνης – της ορμόνης που διεγείρει την πείνα – και μειώνεται η λεπτίνη, η ορμόνη του κορεσμού. Το αποτέλεσμα είναι αυξημένη όρεξη, ιδιαίτερα για γλυκά και υδατάνθρακες, αλλά και μειωμένος αυτοέλεγχος στις διατροφικές επιλογές. Επιπλέον, διαταράσσεται η ευαισθησία στην ινσουλίνη, κάτι που οδηγεί σε μεγαλύτερη αποθήκευση λίπους.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο επιπλέον ύπνος τα Σαββατοκύριακα μπορεί να προσφέρει μια προσωρινή «ανάσα» στο σώμα. Έρευνες έχουν δείξει ότι λίγες ώρες περισσότερου ύπνου για 2-3 νύχτες μπορούν να βελτιώσουν την ινσουλινοευαισθησία και να μειώσουν τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Ωστόσο, η επίδραση αυτή δεν είναι αρκετή για να αντισταθμίσει πλήρως τις συνέπειες της καθημερινής στέρησης ύπνου. Μάλιστα, όταν ο ύπνος του Σαββατοκύριακου συνοδεύεται από πολύ αργό ξύπνημα και αλλαγές στο πρόγραμμα των γευμάτων, μπορεί να δημιουργήσει μια κατάσταση «κοινωνικού jet lag» – σαν να αλλάζουμε ζώνη ώρας κάθε εβδομάδα. Αυτή η ασυμφωνία μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού ρολογιού επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό και δυσκολεύει τη ρύθμιση του μεταβολισμού.

Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή. Η σταθερότητα στα γεύματα βοηθά στην ισορροπία των ορμονών της πείνας και στη ρύθμιση του σακχάρου. Ένα πρωινό πλούσιο σε πρωτεΐνη και φυτικές ίνες ακόμη και τα Σαββατοκύριακα μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις της μετατόπισης του ωραρίου, ενώ το να αποφεύγουμε πολύ αργά και βαριά γεύματα το βράδυ του Σαββάτου, βοηθά τον οργανισμό να κρατήσει τον μεταβολισμό του σε καλή λειτουργία τις επόμενες ημέρες.

Συμπερασματικά, ο επιπλέον ύπνος τα Σαββατοκύριακα μπορεί να έχει οφέλη, αλλά δεν αποτελεί μαγική λύση για τον έλεγχο του βάρους. Η καλύτερη στρατηγική είναι η επαρκής και σταθερή διάρκεια ύπνου κάθε μέρα, σε συνδυασμό με σταθερές διατροφικές συνήθειες.